دلیل واضحی برای رونق حرفه برنامه نویسی موبایل وجود دارد. صنعت موبایل، حوزه‌ای جذاب است که رشد روزافزونی را تجربه می‌کند و به نظر می‌رسد که این رشد فزاینده در سال‌های آتی نیز ادامه داشته باشد. برآوردها حاکی از آن هستند که درآمد اپلیکیشن‌های موبایلی در سال 2020، بالغ بر 600 میلیارد دلار بوده که رقمی شگفت‌انگیز است. محبوبیت روزافزون تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها باعث شده که برنامه نویسی موبایل به یکی از مشاغل پول‌ساز در سراسر جهان تبدیل شود. با توجه به اهمیت موضوع برنامه‌نویسی موبایل، تیم آژانس دیجیتال مارکتینگ راز تصمیم گرفت با ایجاد یک راهنمای جامع به سؤالات پیرامون آن پاسخ دهد. پس از شما عزیزانی که به این حوزه علاقه دارید، دعوت می‌کنیم که تا انتهای این مطلب برنامه نویسی موبایل چیست، با ما همراه باشید.
اپلیکیشن موبایلی چیست؟
اپلیکیشن موبایلی، نوعی برنامه است که برای اجرا در دستگاه‌های موبایل (قابل‌حمل) طراحی و عرضه می‌شود که این دستگاه می‌تواند یک گوشی هوشمند یا یک تبلت باشد. اپلیکیشن‌های موبایلی، با وجود اینکه نرم‌افزارهایی کوچک با عملکرد محدود هستند؛ اما می‌توانند نقش مهمی در بهبود ارائه خدمات به مشتریان و افزایش رضایتمندی آن‌ها از تعامل با برند داشته باشند. این برنامهها مثل یک بازی، ماشین‌حساب یا یک مرورگر، برخلاف نرم‌افزارهای طراحی‌شده برای کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ‌ها، جزئی از سیستم‌های نرم‌افزاری یکپارچه نیستند بلکه هر کدام به‌طور مستقل، قابلیت‌های محدودی را ارائه می‌دهند.
به دلیل محدودیت منابع سخت‌افزاری در تلفن‌های هوشمند اولیه، برنامه‌های موبایلی نیز از همان ابتدا قابلیت‌های محدودی داشتند و این محدودیت، حتی با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه قدرت سخت‌افزار، کماکان پابرجاست. چنین قابلیتی، کاربران موبایل را قادر می‌سازد تا بتوانند از برنامه‌های موبایلی دقیقاً متناسب با نیازها و اهدافشان استفاده کنند.
برنامه‌نویسی موبایل چیست؟
حالا که با مفهوم دقیق‌تر اپلیکیشن‌های موبایل آشنا شدیم، درک موضوع برنامه نویسی موبایل چیست هم کاری آسان است. به فرایند طراحی و توسعه برنامه‌های قابل‌اجرا روی سیستم‌عامل‌های نصب‌شده در تلفن‌های هوشمند یا تبلت‌ها که از طریق کدنویسی انجام می‌شود، برنامه نویسی موبایل می‌گویند. این نوع برنامه‌نویسی تا حد زیادی از فرایندهای سنتی توسعه نرم‌افزار کمک می‌گیرد. بااین‌حال، در اینجا طراحی نرم‌افزاری مدنظر است که از قابلیت‌های منحصربه‌فرد سخت‌افزار دستگاه‌های موبایل استفاده می‌کند.
ساده‌ترین سناریو برای ساخت یک اپلیکیشن موبایلی، تبدیل یک برنامه مبتنی بر دسکتاپ به اپلیکیشنی است که در موبایل هم قابل‌اجرا باشد. هرچند برای ساخت برنامه‌های قدرتمند و پیچیده، چنین روشی می‌تواند مشکل‌ساز شود.
رویکرد بهتر، برنامه‌نویسی برای ساخت اپلیکیشنی است که به‌طور اختصاصی برای موبایل طراحی شده باشد. این روش با در نظر گرفتن محدودیت‌های سخت‌افزاری، از تمام قابلیت‌هایی که دستگاه‌های موبایل ارائه می‌دهند، به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کند. به‌عنوان‌مثال، برنامه‌هایی که از مختصات مکانی استفاده می‌کنند، همیشه باید با روش دوم و با در نظر گرفتن محیط و قابلیت‌های دستگاه‌های موبایل ساخته شوند. ارائه خدمات مبتنی بر مکان، در برنامه‌های دسکتاپ، چندان منطقی نیست چون کاربران دسکتاپ، اساساً اصلاً جابه‌جا نمی‌شوند که نیازی به این قابلیت داشته باشند!
تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های امروزی، به قابلیت‌هایی مثل بلوتوث، NFC، GPS، سنسورهای ژیروسکوپی، دوربین و غیره مجهز شده‌اند و توسعه‌دهندگان می‌توانند از این قابلیت‌های عالی برای ساخت اپلیکیشن‌های مختلفی مثل واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، اسکن بارکد و ... استفاده کنند. موفق‌ترین اپلیکیشن‌های موبایلی، آن‌هایی هستند که علاوه بر ایده مناسب، از قابلیت‌های دستگاه موبایل به بهترین شکل بهره می‌گیرند.
یکی از اهداف اساسی تیم‌های برنامه نویسی موبایل در عملکرد بهینه اپلیکیشن است. فراموش نکنید که محیط موبایل با دسکتاپ تفاوت‌های زیادی دارد و به همین دلیل، یک برنامه موبایلی باید با در نظر گرفتن قابلیت‌های موبایل که محدودیت منابع سخت‌افزاری، یکی از شاخص‌ترین آن‌هاست، ایجاد شود.
موضوع سخت‌افزار در دستگاه‌های موبایل،مسئله دیگری را هم مطرح می‌کند. درحالی‌که توسعه‌دهندگان برنامه‌های IOS، اپلیکیشن ها را برای اجرا در دو نوع دستگاه یعنی iPhone و iPad می‌سازند، توسعه‌دهندگان اندرویدی، شرایط متفاوتی دارند. درواقع تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های بسیار زیادی از سیستم‌عامل اندروید استفاده می‌کنند که مشخصات سخت‌افزاری مختلف و ورژن‌های مختلف سیستم‌عامل‌های آن‌ها می‌تواند بر پیچیدگی برنامه نویسی موبایل برای این نوع سیستم‌عامل بیفزاید.
انواع برنامه‌نویسی موبایل
برنامه‌نویسی موبایل به روشهای مختلفی انجام می‌شود و برای این منظور، ملاحظات خاصی مدنظر قرار می‌گیرند. به‌طورکلی برنامه‌های موبایلی را با توجه به شیوه و فناوری برنامه‌نویسی‌شان می‌توانیم به سه دسته اصلی تقسیم کنیم:
- اپلیکیشن‌های بومی
- اپلیکیشن‌های وب
- اپلیکیشن‌های هیبریدی
در ادامه هر یک از موارد فوق را خدمتتان توضیح می‌دهیم.
اپلیکیشن‌های بومی
اپلیکیشن‌های بومی، برنامه‌هایی هستند که به‌طور اختصاصی برای یک سیستم‌عامل موبایلی خاص طراحی شده‌اند و اساساً اطلاق صفت بومی به آن‌ها نیز به همین دلیل است. امروز اکثر برنامه‌های موبایلی برای دو سیستم‌عامل پیشتاز یعنی اندروید و IOS ساخته می‌شوند. بنابراین وقتی موضوع برنامه‌نویسی بومی برای موبایل مطرح می‌شود، برنامه‌نویس باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد اپلیکیشن را برای کدام سیستم‌عامل طراحی کند؟ در این صورت، امکان اجرای یک اپلیکیشن بومیِ اندروید در گوشی‌های آیفون که به سیستم‌عامل IOS مجهز هستند، امکان‌پذیر نیست و طبیعتاً عکس این گزاره نیز برقرار است.
مزیت اصلی اپلیکیشن‌های بومی، عملکرد عالی و قابلیت آن‌ها در ایجاد یک تجربه کاری خوشایند است. دسترسی به طیف گسترده‌ای از رابطهای برنامه‌نویسی نرم‌افزار، باعث تسریع فرایند توسعه و گسترش قابلیت‌های کاربردی برنامه می‌شود. نرم‌افزارهای بومی را تنها می‌توان از طریق اپ استورها دانلود و آن‌ها را مستقیماً روی گوشی یا تبلت نصب کرد. به همین دلیل این اپلیکیشن ها برای انتشار باید فرایندهای دقیقی را طی کنند.
مهم‌ترین عیب اپلیکیشن‌های بومی، هزینه طراحی آن‌هاست. برای آنکه این برنامهها روی هر دو سیستم‌عامل اندروید و IOS اجرا شوند، شما به دو تیم طراحی و توسعه نیاز دارید و این باعث افزایش چشمگیر هزینه‌های مربوط به برنامه‌نویسی موبایل می‌شود.
2. اپلیکیشن‌های وب
برنامه‌های وب که به آن‌ها وب اپلیکیشن هم می‌گویند، با وجود برخی شباهت‌ها به اپلیکیشن‌های بومی، تفاوت‌های مهمی با آن‌ها دارند. برنامه‌های وب برای اجرا از مرورگرها استفاده می‌کنند و معمولاً به زبان‌های CSS، HTML5 یا JavaScript نوشته می‌شوند. چنین برنامه‌هایی کاربر را به سوی یک URL هدایت نموده و در آنجا نصب برنامه یا اپلیکیشن را به آن‌ها پیشنهاد می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر، برای استفاده از وب اپلیکیشن‌ها باید به وب‌سایت ارائه‌دهنده آن اپلیکیشن بروید و در بستر وب‌سایت، از قابلیت‌های آن اپلیکیشن استفاده کنید. این نوع برنامهها یک آدرس اینترنتی را در محیط خود ایجاد و ذخیره می‌کنند و از آنجا که روی سرورهای وب‌سایت اجرا می‌شوند، به منابع سخت‌افزاری و حافظه بسیار اندکی از دستگاه نیاز دارند.
از آنجایی که همه دیتابیس‌های شخصی کاربران روی سرور وب‌سایت ذخیره می‌شود، فقط در صورت اتصال به اینترنت می‌توان از وب اپلیکیشن‌ها استفاده کرد. درواقع دسترسی به اینترنت با سرعت مناسب، عیب یا محدودیت اصلی این نوع برنامه‌هاست؛ چون اگر چنین شرطی برقرار نباشد، این برنامهها یا به کلی بلا استفاده می‌شوند یا نمی‌توانند تجربه کاربری خوشایندی برایتان رقم بزنند.
3. اپلیکیشن‌های هیبریدی
برنامه نویسی موبایل برای این اپلیکیشن‌ها با استفاده از فناوری‌های مبتنی بر وب مثل JavaScript، CSS و HTML انجام می‌شود. اما چرا به آن‌ها هیبریدی یا ترکیبی می‌گویند؟ چون این برنامهها درواقع وب اپلیکیشن‌هایی هستند که DNA بومی به آن‌ها تزریق شده و همین امر، امکان استفاده از برخی قابلیت‌های سیستم‌عامل را برایشان فراهم می‌کند.
از مهم‌ترین مزایای اپلیکیشن‌های هیبریدی می‌توانیم به موارد ذیل اشاره کنیم:
- برنامه نویسی موبایل به روش هیبریدی، سریع و ساده است.
- داشتن یک کُدبیس (Codebase) واحد برای همه پلتفرم‌ها، باعث کاهش هزینه توسعه و تسهیل روند به‌روزرسانی این برنامهها می‌شود. درواقع ساخت این اپلیکیشن‌ها برای سیستم‌عامل‌های مختلف، مستلزم برنامه‌نویسی موبایل به‌طور جداگانه نیست.
- توسعه‌دهندگان می‌توانند برای استفاده نرم‌افزار از قابلیت‌های دستگاه‌های موبایل مثل ژیروسکوپ یا موقعیت جغرافیایی از رابطهای کاربری زیادی استفاده کنند.
درست مثل هر روش دیگری در برنامه نویسی موبایل روش هیبریدی هم معایب خاص خودش را دارد:
- اپلیکیشن‌هایی که با استفاده از این روش طراحی می‌شوند، ممکن است فاقد سرعت و عملکرد مطلوب باشند یا حداقل این سرعت و عملکرد، به پای اپلیکیشن‌های بومی نمی‌رسد.
- درست مثل اپلیکیشن‌های وب، دسترسی به اینترنت، شرط اصلی برای استفاده از اپلیکیشن‌های هیبریدی است.
ابزار محبوب برای ساختن آپ هیبریدی
به خاطر اینکه آپ های Native برای اندروید ایده‌آل هستند و برای پلتفرم خاصی بهینه شده‌اند، تکنولوژی اپ های هیبریدی به سرعت در حال گسترش هستند. این امر یک گزینه مناسب در هزینه و زمان برای توسعه دهنده اپ موبایل به حساب می‌آید. فریمورک های اپ های هیبریدی موبایل کار را آسان کردهاند. فریمورک ها شامل کتابخانه هایی از کد API و سایر ویژگی‌هایی هستند که کد نویسی را سرعت می‌بخشند و آن را راحت و آسان می‌کنند. برخی فریمورک ها هستند کد را به Native تبدیل می‌کنند.
نمونه ابزار محبوب بر پایه وب
برخی ابزار‌های محبوب برای توسعه اپ هیبریدی در ادامه معرفی شده‌اند:
PhoneGap
یک فریمورک بر پایه وب و پلتفرم توسعه که به همراه API های جاوا اسکریپت آمده‌است و به اپ هیبریدی اجازه می دهد که به API سخت افزاری مثل دوربین، ویبره، تاچ اسکرین و ... دسترسی داشته باشد. این فریمورک متن باز در میان توسعه دهندگان بسیار معروف و پرکاربرد است. همچنین این ابزار دارای ویژگی‌ای به نام webview بوده که امکان قرارداد و مشاهده کدهای html را فراهم می‌کند.
Lonic Framework
این یک فریمورک رایگان و متن باز دیگر بر پایه وب محسوب می‌شود. این ابزار یک فریمورک همه کاره بوده که کاربران می‌توانند با استفاده از آن کدهای جاوا را تست، مانیتور و حتی دیپلوی کنند. کاربران می‌توانند از این فریمورک به دو صورت رایگان و پولی استفاده کنند. Lonic Framework نسخه پولی، ویژگی‌های حرفهای تر و منحصر به فردی را در اختیار خریداران قرار می‌دهد.
Xamarin
یکی از دغدغه‌های بزرگ توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها، صرف زمان زیاد برای نوشتن کدها است. فریمورک زامارین، محصول شرکت مایکروسافت، با ویژگی‌های منحصر به فرد خود این دغدغه بزرگ را برای توسعه‌دهندگان برطرف می‌کند. این ابزار محبوب قابلیت استفاده مجدد از کدها را داشته و کاربران می‌توانند برای ایجاد اپلیکیشن‌های مختلف از این کدهای نوشته شده استفاده کنند. با بهره‌مندی از این ویژگی‌ها می‌توان زمان برنامه نویسی موبایل را تا حد چشمگیری کاهش داد.
Intel XDK
اگر به دنبال تولید اپلیکیشنی برای هر دو سیستم عامل اندروید و آی‌اواس هستید؛ ابزار intel XDK گزینه‌ای مناسب برای شما است. این فریمورک نیز یک ابزار همه کاره بوده که تمام فرایند توسعه اپلیکیشن را می‌توان با آن انجام داد.
Sencha Touch
یک پلتفرم پر قدرت و سطح بالا است. از مزایای دیگر این ابزار می‌توان از واکنش‌گرا بودن UI، شی گرا بودن مدلMVC آن نام برد. برای استفاده از این ابزار تنها باید از دانش کافی در زبان‌های جاوا و HTML5 برخوردار باشید. شرکت‌های با مقیاس‌های بزرگ می‌توانند با استفاده از Sencha Touch رابط کاربری اپلیکیشن‌های نیتیو خود را طراحی و ارائه دهند.
انواع برنامه های موبایلی
خروجی برنامه‌نویسی موبایل، اپلیکیشن‌هایی هستند که با ظاهر، حجم و اهداف مختلفی ساخته می‌شوند. آشنایی با انواع برنامه‌های موبایلی به شما در درک روندهای فعلی در حوزه موبایل، کمک زیادی می‌کنند که در اینجا به معرفی شاخص‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:
- اپلیکیشن‌های بازی: این اپلیکیشن ها محبوب‌ترین دسته از برنامه‌های موبایلی هستند. اگر بدانیم در سراسر جهان، چند نفر، اپلیکیشن‌های بازی را روی گوشی یا تبلتشان نصب کردهاند، قطعاً سرگیجه می‌گیریم! امروز صنعت بازی، بازار بسیار پرسودی دارد و به همین سبب، بسیاری از افرادی که به برنامه‌نویسی موبایل رو می‌آورند، این حوزه را برای فعالیت انتخاب می‌کنند. نتایج یک پژوهش نشان داد که 33% از کل دانلودها، 74% از هزینه کاربران و 10% از کل زمان استفاده از گوشی یا تبلت به بازی‌ها اختصاص دارد. ازجمله موفق‌ترین و معروف‌ترین بازی‌های موبایلی می‌توان از Angry Birds و Candy Crush Saga نام برد.
- اپلیکیشن‌های تجاری: این برنامهها نیز سهم چشمگیری از بازار برنامه‌نویسی موبایل را مال خود کردهاند زیرا استفاده افراد از تلفن یا تبلت‌های هوشمند حین جابه‌جایی، به شکل چشمگیری افزایش یافته است. این برنامهها کاربردهای متنوعی دارند و در امور مختلفی مثل رزرو بلیت، ارسال ایمیل یا پیگیری روند کارها به افراد کمک می‌کنند. فلسفه پیدایش اپلیکیشن‌های تجاری، افزایش بهره‌وری و به حداقل رساندن هزینه‌های اقتصادی و زمانی است. اپلیکیشن فارسی آپ که از آن برای اموری مثل خرید، انتقال وجه، پرداخت قبوض و ... استفاده می‌کنند، نمونه‌ای از اپلیکیشن‌های تجاری محسوب می‌شود.
- اپلیکیشن‌های آموزشی: این برنامهها همان‌طور که از نامشان پیداست به کاربران در کسب دانش یا مهارت‌های جدید کمک می‌کنند. اپلیکیشن‌های آموزش زبان که تعدادشان بسیار هم زیاد است، از متداول‌ترین نوع این اپلیکیشن‌ها محسوب می‌شوند. بعضی از اپلیکیشن‌ها هم هستند که دانش یا مهارت خاصی را به کاربران آموزش نمی‌دهند و به‌جای آن بستری برای انجام فعالیت‌های آموزشی فراهم می‌کنند و بین معلم‌ها، محبوبیت زیادی دارند. اپلیکیشن شاد، مثالی آشنا برای این قبیل برنامه‌هاست که قطعاً آن را می‌شناسید.
- اپلیکیشن‌های سبک زندگی: این برنامهها، حوزه گسترده‌ای دارند که از برنامه‌های خرید و مُد تا برنامه‌هایی مثل رژیم و تغذیه، اتاق پرو مجازی، دوست‌یابی و ... را دربرمی‌گیرند. این اپلیکیشن‌ها بر جنبه‌های مختلفی از سبک زندگی شخصی تمرکز دارند. اپلیکیشن کرفس که یکی از برنامه‌های محبوب در زمینه کاهش وزن است، مثالی برای این دسته از برنامهها محسوب می‌شود.
- اپلیکیشن‌های سرگرمی: این برنامهها امکان ارسال محتوای ویدئویی به‌صورت زنده، دنبال کردن رویدادها، گفتگو و تماشای آنلاین انواع محتوا را برای کاربران مقدور می‌سازند. پیام‌رسان‌ها و برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک و اینستاگرام را می‌توانیم گل سرسبد اپلیکیشن‌های سرگرمی بدانیم!
- اپلیکیشن‌های کاربردی: برنامه‌هایی هستند که امکان استفاده از یک یا چند قابلیت خاص را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. تنوع این برنامهها بسیار زیاد است که اگر بخواهیم مثالی درباره آن‌ها بزنیم، می‌توانیم از اپلیکیشن فارسی جعبه‌ابزار نام ببریم. این اپلیکیشن طیف گسترده‌ای از قابلیت‌های جالب را مثل ماشین‌حساب پیشرفته، محاسبه‌گر مساحت و حجم، ذره‌بین، صداسنج، لرزه‌نگار، ویرایشگر صوتی، بارکد ساز، دستیار مالی و ... را به کاربر ارائه می‌دهد. البته این نمونه‌ای از یک اپلیکیشن کاربردی چندکاره بود و بسیاری از اپلیکیشن‌های کاربردی، مثل اپلیکیشن نقشه مترو تهران، برنامه‌هایی تک منظوره هستند.
- اپلیکیشن‌های سفر: ایده اصلی این نوع اپلیکیشن‌ها، کمک به کاربران برای داشتن یک مسافرت آسان است. این برنامهها گوشی هوشمند یا تبلت را به یک دفترچه راهنمای مسافرتی تبدیل می‌کنند تا کاربران بتوانند اطلاعات موردنیازشان را درباره مختصات مکانی و اماکنی که در حال بازدید از آن‌ها هستند، به دست بیاورند. گوگل مپ، Waze، بلد و ... مثال‌هایی آشنا از برنامه‌های سفر هستند.
برخی از کاربردی ترین اپلیکیشن های اندروید
امروزه برنامه‌های کاربردی یا Utility Apps مورد توجه کاربران قرار گرفته اند. این‌ها اپلیکیشن هایی هستند که با نصب در دستگاه‌های اندروید، به آن قابلیت‌های خاصی اضافه خواهد کرد. این قابلیت‌ها بخش بزرگی از نیاز های کاربر را بر طرف می‌کنند. از این اپلیکیشن‌ها می‌توان موارد زیر را مثال زد:
１. برنامه اندرویدی Sleep as Android قابلیت ردیابی وضعیت خواب کاربر را دارد. این اپلیکیشن با توجه به حرکات شما کیفیت خوابتان را ارزیابی می‌کند.
２. برنامه اندرویدی AppLock به شما این امکان را می‌دهد که برای اپلیکیشن‌های موجود در گوشی خود رمز عبور تعیین کنید. این برنامه همچنین اپلیکیشن‌های نصب شده در دستگاه را قفل می‌کند و از اجرای بدون اجازه جلوگیری می‌کند.
３. برای اهل سفر برنامه اندرویدی GasBuddy کارآمد هست. این اپ تمام پمپ بنزین‌های موجود در مسیر‌های مناطق را در قالب نقشه کوچکی به تصویر می‌کشد و اطلاعات مربوط به آن پمپ بنزین را به طور دقیق به کاربر ارائه می‌دهد.
４. برنامه کاربردی اندرویدی IF by IFTTT بین سرویس‌ها و اپ‌های مختلف مورد نظر شما تعامل مستقیم برقرار می‌کند. برای مثال قصد دارید یک عکس اینستاگرام را که در پروفایل خود به اشتراک گذاشته‌اید را در Dropbox خودتان هم آپلود کنید. این پروسه ذخیره‌سازی بسیار زمان‌پر و آزاردهنده است. این اپلیکیشن به شما این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به اقدامات ترکیبی کارتان انجام شود.
نکاتی که برای برنامه‌نویسی موبایل و ساخت اپلیکیشن باید به آن‌ها توجه کنید
همان‌طور که گفتیم برنامه‌نویسی موبایل به معنای نوشتن کدهایی برای ساخت اپلیکیشن‌هایی است که روی سیستم‌عامل‌های مختلف موبایل مثل iOS و Android کار می‌کنند. ما قبلاً درباره سه روش یا فناوری اصلی در برنامه‌نویسی موبایل یعنی بومی، وب و هیبریدی صحبت کردیم و دانستیم که برنامه‌های بومی از نظر کیفیت عملکرد، با اختلاف، بهتر از دو برنامه دیگر هستند. بنابراین در ادامه این بخش، فرض می‌کنیم که قصد برنامه نویسی موبایل به روش بومی را دارید.
در فرایند برنامه نویسی موبایل کدهایی که می‌نویسید باید با پردازنده دستگاه‌هایی که اپلیکیشن قرار است روی آن‌ها اجرا شود، سازگاری داشته باشد. از طرفی باید بدانیم که با زیاد شدن تعداد برنامه‌های موبایلی، احتمال گُم شدن اپلیکیشنی که می‌سازید، بسیار زیاد است. به‌هرحال هر روز برنامه‌های بسیار زیادی با ایده‌ها و رابطهای کاربری جذاب ارائه می‌شوند و به همین دلیل، اگر استراتژی و ایده محکمی در پس برنامه‌ای که می‌سازید نباشد، طبعاً کاربران از آن استقبال نمی‌کنند. اگر شما هم قصد دارید یک اپلیکیشن موبایلی طراحی و عرضه کنید، نکاتی هستند که توجه به آن‌ها شانس موفقیتتان را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. نکاتی که چه خودتان قصد برنامه نویسی موبایلی داشته باشید و چه این کار را به فرد دیگری بسپارید، به یک اندازه مهم هستند. پس بیایید این نکات طلایی را با همدیگر مرور کنیم.
1. انتخاب بهترین پلتفرم
قطعاً حرفهای زیادی درباره انتخاب بهترین پلتفرم برای برنامه‌نویسی موبایل شنیده‌اید اما گفتگوهای پیرامون این موضوع ممکن است گیجتان کند. اگر درباره انتخاب از بین دو سیستم‌عامل پیشتاز یعنی iOS و Android مردد هستید، باید به خاطر بسپارید که موفقیتتان، در گرو طراحی یک برنامه کارآمد و یک رابط کاربری جامع است. انتخاب شما مستقیماً روی معیارهایی مثل انعطاف‌پذیری و سهولت یا دشواری ساخت برنامه و همین‌طور گستردگی جامعه کاربران هدف تأثیر می‌گذارد.
سهم بازار کنونی از دو سیستم عامل اندروید و IOS
طبق آخرین آمار به دست آمده در ماه June 2022 ، 72.11 درصد سهم بازار متعلق به سیستم عامل اندروید و 27.22 درصد مختص به IOS بوده است. این آمار نشان می‌دهد که مخاطبان سیستم عامل اندروید بیشتر بوده و میان مردم کاربردی‌تر است. هنگام انتخاب بهترین پلتفرم باید آمارهای مربوط به هر دو سیستم عامل را در بازه‌های زمانی مختلف و منطقه‌ای مورد بررسی قرار دهید. به عنوان مثال در کشور آمریکا این نتایج کاملا متفاوت است. با توجه به آمار به دست آمده در کشور آمریکا در بازه زمانی june2021- June 2022 نشان می‌دهد که سهم آی‌اواس از بازار 56.69 درصد و اندروید 43.02 درصد است. همچنین در کشور انگلیس نیز آمار IOS بالاتر محاسبه می‌شود. در ایران نیز گوشی‌های اندرویدی حجم گسترده‌ای از بازار را تصاحب کردهاند.
در نتیجه هنگام انتخاب پلتفرم باید به جامعه آماری هرکدام در کشور مقصد دقت کنید
2. تحقیق درباره بازار
درست مثل تولید یک محصول، انجام تحقیقات بازار پیش از طراحی و عرضه یک اپلیکیشن موبایلی هم ضرورت دارد. بنابراین قبل از برنامه‌نویسی موبایل، باید با انجام تحقیقات کافی، بینش واضحی نسبت به شرایط بازار و همین‌طور رقبای بالقوه‌تان کسب کنید. این تحقیقات شما را از تکنیک‌های مؤثر و قابل‌استفاده در توسعه اپلیکیشن و همین‌طور ضعف‌های احتمالی رقبا، آگاه می‌کند. در این مرحله، بررسی کاربران را نیز نباید از یاد ببرید. باید تا می‌توانید درباره انتظارات کاربران هدف بیشتر بدانید و آن‌ها را به‌عنوان یکی از مراجع اساسی در فرایند ساخت اپلیکیشن مورد استناد قرار دهید.
3. شناخت کاربران هدف
برنامه نویسی موبایل برای ساخت یک اپلیکیشن، بدون شناخت کاربران هدف، شبیه آن است که با یک کشتی بدون رادار به دل اقیانوس بزنید! شما باید علاوه بر انتظارات کاربر، نیازهای او را شناسایی کنید چون نیازسنجی درست می‌تواند تا حد زیادی ضامن موفقیت شما باشد. اپلیکیشن شما تنها زمانی می‌تواند برای کاربران ارزش واقعی خلق کند که به نیازهای آن‌ها پاسخ دهد.
4. دلایل توسعه برنامه
شما باید برای برنامه نویسی موبایل و متعاقباً ساخت یک اپلیکیشن، دلایل واضحی داشته باشید. حتی اگر هدفتان از طراحی برنامه، آگاهی‌رسانی به کاربران باشد، باز هم باید این کار را با توجه به دلایل قانع‌کننده‌ای انجام دهید. مثلاً باید تفاوت‌های بین یک برنامه با یک وب‌سایت اطلاع‌رسانی را درک کنید تا آنچه خلق می‌کنید، به‌واسطه وجه تمایزی که از یک وب‌سایت دارد، واقعاً ارزشمند باشد.
5. درآمد
قبل از تلاش برای توسعه یک برنامه، باید بدانید که قرار است چطور از آن درآمد کسب کنید؟ استراتژی‌های مختلفی برای این منظور وجود دارند که تبلیغات درون برنامه‌ای یکی از آن‌هاست. ضمن اینکه باید در این باره هم تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید برنامه را به‌طور کاملاً رایگان در اختیار کاربران قرار دهید یا استفاده از همه بخش‌های آن را به خرید آن برنامه مشروط کنید؟
6. هزینه ساخت اپلیکیشن
عوامل مختلفی در تعیین تعرفه برنامه نویسی موبایل و ساخت اپلیکیشن دخیل هستند که شما باید با در نظر گرفتن همه آن‌ها، برآورد درستی از هزینه کل داشته باشید. نوع پلتفرم، موقعیت جغرافیایی و امکانات ویژه از مهم‌ترین این عوامل محسوب می‌شوند. مثلاً برنامه نویسی iOS گران‌تر از برنامه‌نویسی اندروید است.
هزینه‌های تقریبی ساخت اپلیکیشن
در دنیای امروزی، اپلیکیشن‌های گوشی با زندگی با ما انسان‌ها رابطهای جداناپذیر تشکیل داده‌اند. هر روزه کاربران مختلفی در سراسر جهان برای رفع نیازهای خود یا گذراندن زمان، به این اپلیکیشن‌ها روی می‌آورند. عوامل متنوعی بر روی هزینه ساخت این برنامهها تاثیر می‌گذارند اما طبق آخرین آمار به دست آمده در سال 2022، میانگین هزینه‌های تولید یک اپلکیشین شامل موارد زیر می‌شود:
- هزینه طراحی و توسعه اپلیکیشن‌های ساده از 40000 دلار تا 60000 دلار
- هزینه طراحی و توسعه اپلیکیشن‌های متوسط از 60000 دلار تا 150000 دلار
- هزینه طراحی و توسعه اپلیکیشن‌های حرفهای از 300000 دلار
هر کدام از این اپلیکیشن‌های بیان شده با توجه به خدمات و امکانات ارائه شده قیمت‌گذاری می‌شوند. به خاطر داشته باشید که هرچه امکانات یک اپلیکیشن بیشتر و حرفهای تر شود؛ هزینه و مدت زمان توسعه آن نیز افزایش پیدا می‌کند.
جالب است بدانید به طور میانگین هر ماه حدود 100000 اپلیکیشن جدید به گوگل پلی و 30000 برنامه جدید به اپل استور منتشر می‌شوند. این آمار نشان‌دهنده کاربرد گسترده اپلیکیشن‌ها در زندگی کاربران و بازار بزرگ برنامه نویسی موبایل است. البته به خاطر داشته باشید که علاوه بر هزینه‌های ساخت خود اپلیکیشن، هزینه‌های پنهان دیگری نیز می‌توانند بر پروسه تولید برنامه تاثیر بگذارند.
مثال‌هایی از هزینه تولید اپلیکیشن
سرمایه‌گذاران و توسعه دهندگان پیش از اقدام به هرکاری باید نوع اپلیکیشن و امکانات مورد نظر خود را انتخاب کرده و با مطالعه و بررسی آمار موجود یک بازه‌ی تقریبی از هزینه‌های تولید آن تهیه کنند. در ادامه مثال‌های مختلفی برای کسب اطلاعات بیشتر بیان شده است. به خاطر داشته باشید که این اعداد، هزینه دقیق و واقعی تولید این اپلیکیشن‌ها نیست و تنها برای آشنایی بیشتر درک هزینه تقریبی بیان شده است.
- Uber: اوبر یکی نمونه‌ای خارجی محبوب از اپلیکیشن‌های داخلی مانند اسنپ و تپ سی محسوب می‌شود. هزینه تقریبا محاسبه شده برای تولید اپلیکیشن‌هایی با امکاناتا اوبر از 50000 دلار تخمین زده می‌شود.
- TikTok: اپلیکیشن موفق دیگری که در دوران کرونا به اوج محبوبیت خود رسید. هزینه تولید اپلیکیشن‌هایی همانند تیک تاک از 70000 دلار شروع شده و تا 1200 ساعت زمان توسعه، تخمین زده می‌شود.
7. بازاریابی برای اپلیکیشن
بسیاری از افراد، ساخت اپلیکیشن را با بازاریابی آن یکی می‌دانند. این شما هستید که باید برای آنچه خلق کرده‌اید، جایگاه مناسبی پیدا کنید. این کار باید هم از طریق حضور در اپ استورهای معتبر و هم از طریق متقاعدسازی کاربران با استفاده از کانال‌های تبلیغاتی مختلف انجام شود.
چطور برای کسب‌وکارتان یک اپلیکیشن بسازید؟
اگر قصد دارید برای کسب‌وکارتان یک اپلیکیشن اختصاصی داشته باشید، سه گزینه در معرض انتخابتان قرار دارد:
- ساخت و سازمان‌دهی یک تیم داخلی
- استخدام یک فریلنسر
- سپردن پروژه به یک مجموعه تخصصی
هر یک از سه مورد فوق، مزایا و معایب خاص خودش را دارد که ما با بیان آن‌ها، تصمیم‌گیری را به شما محول می‌کنیم.
1. ساخت و سازمان‌دهی یک تیم داخلی
اگر مصمم هستید برای ساخت اپلیکیشن، یک تیم داخلی مستقل برای برنامه نویسی موبایل بسازید، کنترل کاملی بر فرایند انجام کار خواهید داشت. بااین‌حال، این گزینه می‌تواند هزینه‌های زیادی برایتان در پی داشته باشد. شما نه‌تنها باید دستمزد برنامه نویسان را بپردازید، بلکه طبیعتاً هزینه‌های دیگری مثل تهیه مکان، تجهیزات و ... نیز بر عهده شماست.ضمن اینکه باید بدانید علی‌رغم کنترلتان بر روند انجام امور و نظارت بر جریان کارها، شما هستید که مسئول نتیجه پروژه هستید و همین امر، ریسک انتخاب این گزینه را کمی بالاتر می‌برد. به‌عبارت‌دیگر اگر پروژه به نتیجه دلخواهتان نرسید، یقه هیچ‌کسی جز خودتان را نمی‌توانید بگیرید!
2. استخدام فریلنسر
کمک گرفتن از یک فریلنسر، ارزان‌ترین گزینه روی میز است و از آنجایی که فقط یک نفر، مسئول ساخت اپلیکیشن شماست، از نظر ارتباطی نیز مشکلی وجود ندارد.
بااین‌حال توجه داشته باشید که یافتن یک فریلنسر ماهر و درعین‌حال قابل‌اعتماد، خودش یک چالش بزرگ است. علاوه بر این، گاهی ممکن است فریلنسری که انتخاب کرده‌اید، واقعاً دانش خوبی در زمینه توسعه یک اپلیکیشن قوی و کارآمد داشته باشد اما مهارتش از جنبه Front-end یا همان سمت کاربر، چندان بالا نباشد. اگر کار را به چنین فریلنسری بسپارید، نتیجه‌اش اپلیکیشنی می‌شود که به لحاظ فنی عالی کار می‌کند اما به دلیل عدم برخورداری از یک محیط کاربری جذاب، مورد استقبال قرار نمی‌گیرد و به‌این‌ترتیب، پروژه‌تان با شکست روبرو می‌شود.
3. سپردن پروژه به یک مجموعه تخصصی
شرکت‌ها و مجموعه‌های مختلفی هستند که به‌واسطه تخصص در برنامه‌نویسی موبایل، می‌توانید ساخت اپلیکیشن را به آن‌ها محول کنید. به‌واسطه انتخاب این شرکت‌ها، فرایند ساخت برنامه را نه به یک فرد، بلکه به مجموعه‌ای متخصص از برنامه نویسان می‌سپارید که می‌توانند طیف گسترده‌ای از خدمات را در این زمینه به شما ارائه دهند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- طراحی رابط کاربری
- طراحی تجربه کاربری
- توسعه متوازن برنامه از هر دو جنبه سرور و کاربر
- تست برنامه
- تضمین کیفیت
مزیت اصلی این گزینه، استفاده از دانش و خرد جمعی یک تیم حرفهای است که هر کدام از اعضای آن در جنبه‌های خاصی از توسعه اپلیکیشن تخصص دارند. ضمن اینکه معمولاً می‌توانید از طریق مشاهده نمونه کارهای قبلی، بینش واضح‌تری نسبت به سطح و کیفیت کاری مجموعه‌ها کسب کنید. سپردن پروژه برنامه‌نویسی موبایل به یک مجموعه تخصصی، از نظر بالانس بین هزینه و کیفیت، می‌تواند بهترین گزینه ممکن باشد. تنها ریسک این گزینه، خطا در انتخاب یک مجموعه کاربلد است و طبیعتاً اگر در این زمینه دست روی نام درستی نگذارید، متحمل هزینه قابل‌توجهی می‌شوید.
امیدواریم این راهنما توانسته باشد یک درک کلی و منسجم درباره برنامه‌نویسی موبایل و موضوعات مهم مرتبط با آن برای شما همراهان دوست‌داشتنی راز، ایجاد کرده باشد. آنچه به ضرس قاطع می‌توانیم ادعا کنیم این است که مشاغل مختلف، به شکلی فزاینده در حال سرمایه‌گذاری روی طراحی و ساخت اپلیکیشن‌های اختصاصی برای موبایل‌ها هستند تا بتوانند ضمن افزایش تعامل با مشتریان، ارتباط مستحکم‌تری با آن‌ها برقرار کنند. زیرا افزایش تعامل با مشتریان است که امکان اجرای پلن‌هایی مثل ایجاد وفاداری در آن‌ها را فراهم می‌کند و در عصر یکه‌تازی موبایل‌ها، هیچ ابزاری نمی‌تواند بهتر از اپلیکیشن‌های موبایلی، زمینه‌ساز افزایش این تعامل باشد.
آیا برای برنامه نویسی موبایل و ساخت اپلیکیشن‌های متمایز و کارآمد به کمک نیاز دارید؟ آژانس تبلیغاتی دیجیتال مارکتینگ راز با برخورداری از تیمی متشکل از برنامه نویسان حرفهای موبایل برای سیستم‌عامل‌های اندروید، iOS و ... به ایده‌های جذاب شما در قالب یک اپلیکیشن کاربرپسند، کارآمد و بدون نقص، عینیت می‌بخشد. اپلیکیشنی که بتواند علاوه بر رقم زدن یک تجربه کاربری مثبت و خلق ارزش ملموس برای مشتریان فعلی و بالقوه، شما را به تحقق اهداف تجاری‌تان بیش از قبل نزدیک کند.
مطالب مرتبط:
نظر شما چیست