خیلی از ما وقتی کسب‌وکاری را شروع می‌کنیم، فکرمی‌کنیم که نمی‌توانیم موفق شویم؛ زیاد شدن تعداد رقبا و باقدرت کار کردن آنها والبته خوشنامی خیلی‌هایشان باعث شده تا افراد تازه‌کار امید خود را برای موفقیت از دست بدهند. متاسفانه برخی فکر می‌کنند همین که بازار آنها دست تعدادی افتاده و اسم و رسمی پیدا کرده‌اند، پس بختی برای موفق شدن ندارند؛ اما هستند جوانانی که بدون توجه به این مسائل، کسب‌وکار خود را شروع کردند و با برنامه‌ریزی و تلاش زیاد توانسته‌اند امروزه برند خود را در کشور مطرح کنند.

علی سیدلر، جوانی پرتلاش از خطه آذربایجان و شهر تبریز، که با 28 سال سن، بنیان‌گذار و مدیر تیم دیجیتال مارکتینگ آدلان است. تیم آدلان،خدمات صفر تا صد دیجیتال مارکتینگ را به کسب‌وکارها ارائه می‌دهد تا صاحبین کسب‌وکار بدون دغدغه ذهنی کل فرایند بازاریابی در بستر اینترنت را برون‌سپاری کنند. این تیم در حال حاضر مشتریانی زیادی توانسته از تبریز و تهران جذب کند.

اولین روز آشنایی‌مان با علی را هیچگاه فراموش نمی‌کنیم. علی به دنبال مهاجرت به تهران برای کار بود؛ اما حالا در تبریز توانسته نام برند خود را مطرح کند. با اینکه حوزه کاری شرکت ما با علی یکسان است؛ اما چیزی که باعث شد تا ما علی سیدلر را انتخاب کنیم، پشتکار و تلاش او برای موفقیت است.

در این مصاحبه چند سوال از علی سیدلر در مورد چگونگی شروع کارش، چالشهایش و چگونگی مدیریت آن ها پرسیدیم که به طور خلاصه، پاسخ آنها را در ادامه نوشته‌ایم. (ادامه مطلب از زبان علی سیدلر نوشته شده است.)

شبکه‌های اجتماعی چه کمکی به کسب‌وکارها کرد؟

تلگرام به عنوان یک پیام‌رسان اولین بستری اینترنتی بود که به رشد کسب‌وکارهای کوچک در ایران کمک کرد. با ظهور تلگرام، کسب‌وکارهای کوچک و تولیدکنندگان خرد و استارتاپ‌ها از این پیام‌رسان برای معرفی برند و فروش خدمات و محصولاتشان استفاده می کردند. ابتدا، بیشتر فروشندگان به ویژه فروشگاه‌های لباس در شهرهای مرزی به خوبی توانستند تا از طریق تلگرام فروششان را افزایش دهند.

بعد از ظهور اینستاگرام و محبوبیتش بین ایرانیان، به دلیل بصری بودن و تمرکز روی عکس و ویدئو (به دلیل نمایش بهتر محصولات)، رشد چشمگیری را در رونق کسب‌وکارهای کوچک شاهد بودیم. حتی اینستاگرام باعث شد تا بسیاری از زنان سرپرست خانوار شروع به امرار معاش از طریق این امکانات کنند. همچنین در حومه تبریز، خیلی از افراد و فروشگاه‌های کوچک توانستند فروش اینترنتی داشته باشند؛ با اینکه حتی با مرکز استان هم فاصله زیادی دارند. بعضی از فروشندگان هنگام مشاوره به ما می‌گفتند که تا قبل از ظهور شبکه‌های اجتماعی، صرفا به افراد بومی و نهایتا در تبریز فروش داشتیم؛ اما حالا مشتریان زیادی از نقاط مختلف کشور داریم.

فروشنده بد،خودبه‌خود حذف می‌شود!!!

این روزها همه فروشنده شده‌اند؛ شاید این اتفاق به نظر منفی باشد، اما در ماهیت فروشندگی تغییری به وجود نیامده است. کسی که فروش و اصول آن را نمی‌داند، از اشتباهات خود درس نخواهد گرفت و به دنبال یادگیری آن هم نیست، نمی تواند موفق شود. این فرد محکوم به شکست بوده و مجبور است بعد از مدتی فعالیت خود را قطع کند.

البته این مساله هم در فروشگاه‌های فیزیکی هم وجود دارد.

برای مثال، در پاساژ سهند تبریز (مرکز فروش کامپیوتر و قطعات جانبی) دیده‌ام که جوانان بدون تجربه، بدون در نظر گرفتن هزینه‌ها، فروشگاهی را اجاره می‌کنند و هر کدام بعد از مدتی مجبور به تعطیلی مغازه‌شان با ضرر و زیان بسیار می‌شوند.

درحالی که افراد دیگری در همین پاساژ دوام آورده‌اند؛ چون با سیستم فروش به روز آشنا بودند. می دانستند که چگونه کار کنند و محصولات باکیفیتی می آوردند. قضیه فروش در شبکه‌های مجازی نیز به همین شکل است، یعنی فقط افراد کاردرست که همیشه به دنبال یادگیری هستند، می‌توانند با کل کشور رقابت کنند و به درآمدهای بسیار بالا نیز برسند.

لجستیک از مهم ترین مشکلات اصلی شهرهای کوچک

یکی از مهم‌ترین مشکلات فروشگاه‌های اینترنتی در شهرهای کوچک (در حقیقت باید گفت غیر از تهران) بحث لجستیک و ارسال کالا است. در خود تبریز، ارسال پستی، فرآیند زمانبر و سختی دارد. اول از همه اینکه باید حضوری به دفتر پستی بروید و ساعت ها منتظر بمانید تا نوبتتان شود تا بتوانید بسته خود را ارسال کنید. دوم اینکه مانند تهران، شرکت‌های خدمات در حمل‌ونقل برای کسب‌وکارها وجود ندارد که خدمات پست داخل شهری را انجام دهد.

مساله بعدی این است که هزینه ارسال گاهی خیلی بیشتر از خود محصول می‌شود. برای مثال اگر ما بخواهیم محصولی را از تبریز به شیراز با پست ارسال کنیم، کالا اول به تهران و بعد به شیراز ارسال خواهد شد. البته به صورت مستقیم هم می توان انجام داد؛ اما هزینه و زمان ارسال بیشتر خواهد بود. مشکل دیگر فروشگاه‌های اینترنتی این است که شرکت پست سختگیری‌های زیادی در مورد کالای انجام می‌دهد؛ از جمله عدم امکان ارسال محصولات مایع و غیره.

سد بزرگی به نام مجوز فعالیت

شاید زمان‌بر بودن دریافت مجوزهای فعالیت در تبریز مهمترین عامل بازدارنده برای شروع فعالیتهای اقتصادی باشد. در همین شهر تبریز اگر شما بخواهید جوازی را دریافت کنید، سازمانهای مربوطه خیلی اذیت می‌کنند. ما در اینجا شخصی را داشتیم که چند ماه دنبال جواز برای کسب‌وکار خود بود؛ اما آخر سر رفت تهران و یک الی دو هفته بعد با مجوز فعالیت برگشت و در حال حاضر با قدرت مشغول کسب‌وکار خود است.

در شهرهای کوچک قیمت معیار اصلیست!

رقابت در شهرهای کوچک زیاد است. فقط کافی است که یک فروشگاه یا صفحه‌ای محصولات خود را ارزان‌تر بدهد؛ بیشتر مردم از آن خرید می‌کنند. اما در شهرهای بزرگ مانند همین تبریز، کسی برای پرداخت بهای کمتر حاضر نیست تا آن سر شهر برود و برگردد.

خوب نباش؛ یا عالی باش یا فعالیت نکن

برای اینکه بتوانید فروشتان را در اینستاگرام افزایش دهید، باید عالی باشد. خوب بودن کافی نیست، اینستاگرام پر از فروشندگان خوب است. اگر خوب باشید، رسیدن به سطح درآمدی بالا خیلی سخت خواهد بود. اگر هم پایین‌تر باشید که در همان اوایل حذف خواهید شد. پس سعی کنید که در حوزه فعالیتی خود عالی باشید.

برای اینکه بتوانید عالی باشید، باید تا می توانید مهارت‌های خود را افزایش دهید. از چگونگی فعالیت در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی گرفته تا چگونگی رفتار با مشتری که به شما در برندینگ و افزایش فروش کمک زیادی خواهد کرد.

آینده فعالیت در شبکه های اجتماعی

آمار رسمی تا الان به صورت دقیق وجود ندارد که چندین نفر در شبکه های اجتماعی، کسب وکاری راه انداختند؛ اما چیزی که مشهود است، افزایش کوچ مردم به شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام است؛ به ویژه بعد از کرونا که شاهد افزایش شدید خریدهای اینترنتی بودیم.

خلاقیت نقطه عطف کسب‌وکارهای اینترنتی

در حال حاضر تعداد رقبا برای فروش محصولات افزایش یافته، اما باید گفت که فروشگاه های تازه تاسیسی هم هستند که با اندکی خلاقیت در محصولات خود توانسته‌اند، فروش بالایی داشته باشند. من افرادی را می‌شناسم که در اینستاگرام توانسته‌اند عسل‌های ارگانیک خود را با قیمت پایین‌تر از فروشگاه (و با سود بیشتر برای خود) به دست مشتریانی در سراسر کشور برسانند؛ یا مجموعه‌ای که برای تولید کیف چرم از تلفیق هنر دیگری برای تزئین روی کیف استفاده می کنند و فروش خوبی هم دارند. در فروشگاه فیزیکی و در بحث سنتی، چنین ایده‌ای کاملا شکست خورده خواهد بود. این کار مشتریان خاصی دارد. در یک شهر کوچک، چند نفر توانایی مالی دارند تا این کیف را بخرند و هزینه دستیابی به چنین مشتریانی هم بالاست؛ اما در کشور تعداد این افراد زیاد بیشتر است و هزینه تبلیغات راحت‌تر به مجموعه برمی‌گردد.

فعالیت بیشتر مردم در شبکه‌های اجتماعی باعث شده تا کسب‌وکارهایی در شهرهای کوچک شکل بگیرد که در کنار هزینه‌های پایین زندگی و راحتی باعث شود تا جوانان کمتری مجبور به مهاجرت به شهرهای بزرگتر برای پیدا کردن کار کنند.

البته در مواردی شاهد مهاجرت معکوس افرادی هم بوده‌ایم. آنها به دلیل وجود فرصت‌های خاص در شهرهای کوچکتر تصمیم به مهاجرت معکوس گرفته‌اند.

همه اینها به نظر من یک تصمیم شخصی است، وجود یک اقتصاد باز، پویا و فعال کمک می‌کند تا افراد خود را قربانی تقدیر نبینند و خودشان تصمیم بگیرند که چه آینده‌ای برای خود ترسیم کنند و در چه موقعیتی در این اکوسیستم اقتصادی ایفای نقش کنند.