فهرست

معرفی کتاب خلق مدل کسب وکار
محتوای کتاب خلق مدیریت کسب وکار
خواندن این کتاب چه اهمیتی دارد؟
خواندن این کتاب برای چه افرادی لازم است؟
جدول شناسنامه کتاب

کتاب خلق مدل کسب و کار ابزاری را در دست شما می‌گذارد تا از آن طریق بتوانید با استفاده از رویکردی نوین در مدیریت به نام «رویکرد طراحی» با ترسیم و طراحی مدل کسب‏‌وکار به خلقی نوآورانه دست بزنید و سازمان خود را متحول کنید.
هر سازمان و هر کسب وکاری چه کوچک و جه بزرگ نیازمند یک مدل کسب وکار است. استراتژیست های هر سازمان باید بدانند که مدل کسب وکار مناسب آن‌ها چیست و با توجه به عوامل محیطی، رقبا و...یک مدل مناسب را طراحی کنند. افراد کارآفرین باید خود را به ابزار ترسیم و طراحی مدل کسب‌‏وکار مجهز کنند تا بتوانند تراوش ذهنی خود را در قالبی درآمدزا قرار دهند تا بتوانند سرمایه‌گذاران را قانع کنند و نوآوری‌های خود را به سرانجام برسانند. در صورتی که مدل کسب وکار ما با بازار فعلی یکسان نباشد و نتواند باعث سودآوری برای ما شود؛ مدل کسب وکار ما با شکست روبرو خواهد شد.
در این مقاله قصد داریم تا کتاب خلق مدل کسب وکار را برای شما بیشتر معرفی کنیم.

معرفی کتاب خلق مدل کسب وکار

کتاب خلق مدل کسب وکار اثری از الکساندر استروالدر و ایو پیگنیور و با ترجمه غلامرضا توکلی، بابک وطن‏ دوست، حسام‏ الدین ساروقی و بهامین توفیقی است. این کتاب با طرح ۹ سؤال، به ما کمک می‌کند که تصویر شفاف‌تری از سه بخش اصل کسب و کارمان که در تعریف مدل کسب و کار به آن اشاره کردیم، به دست بیاوریم.
کتاب خلق مدل کسب و کار توسط انتشارات آریانا قلم به زبان فارسی ترجمه شده است و خوشبختانه تا حد امکان تلاش شده جدای از کیفیت محتوا، فرم ظاهری آن هم تا حد امکان شبیه کتاب اصلی باشد. این کتاب که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد، با استقبال بی‌سابقه‌ای از سوی خوانندگان در سراسر جهان مواجه شد. همچنین به زبانی ساده و به‌گونه‌ای خلاق و متفاوت، مباحث مرتبط با مدل کسب و کار را به خواننده ارائه می‌دهد. استروالدر که پایان نامه دکترای خود را در دانشگاه لوزان سوئیس تحت نظارت استاد راهنمای خود یعنی پروفسور ایو پیگنیور روی موضوع نوآوری در مدل کسب و کار گذرانده است، به کاری بزرگ دست زده و با یک نوآوری بزرگ در حیطه کتاب‌های مدیریت، نتیجه چندین سال کار و زحمت خود را در قالب کتاب حاضر ارائه نموده است.

بخش‌های اصلی هر کسب و کار که استروالدر کتاب خلق مدل کسب و کار مطرح می‌کند به شرح زیر هستند:

بخش‌بندی مشتریان (Customer Segments)
ارزش پیشنهادی (ایجاد شده) کسب و کار (Value Proposition)
کانال‌هایی که از طریق آن‌ها به مشتریان دسترسی پیدا می‌کنیم (Channels)
نحوه ارتباط با کسانی که به مشتریان ما تبدیل شده‌اند (Customer Relationships)
جریان درآمد در کسب و کار (Revenue Stream)
منابع کلیدی که کسب و کار ما بر پایه‌ی آن‌ها شکل می‌گیرد (Key Resources)
فعالیت‌های کلیدی که کسب و کار ما را تعریف می‌کنند (Key Activities)
شرکای اصلی و کلیدی که کسب و کار با همکاری آن‌ها شکل می‌گیرد (Key Partners)
ساختار هزینه‌ها (Cost Structure)

شرحی بر بخش‌های کتاب خلق مدل کسب و کار

کتاب خلق مدل کسب و کار به پنج بخش تقسیم شده است:

تابلوی طراحی مدل کسب و کار: ابزاری برای توصیف، تحلیل و طراحی مدل‌های کسب و کار.
الگوهای مدل کسب و کار بر اساس مفاهیم توسعه داده شده توسط متفکران پیشرو عرصه کسب و کار.
تکنیک‌ها برای کمک به طراحی مدل کسب و کار.
تفسیر مجدد استراتژی از نگاه مدل کسب و کار.
فرآیندی عمومی برای کمک به طراحی مدل‌های کسب و کار که تمامی مفاهیم، تکنیک‌ها و ابزارهای خلق مدل کسب و کار را به یکدیگر پیوند می‌دهد.

محتوای کتاب خلق مدل کسب و کار

مدل کسب وکار یکی از مهم‌ترین مفهوم‌هایی است که در موفقیت اقتصادی هر سازمانی، نقش به سزایی دارد. در این کتاب به چندین سؤال اساسی در این زمینه پاسخ داده شده که راه شمارا در طراحی یک مدل کسب وکار آسان‌تر می‌کند.
اولین سؤال اساسی در مدل کسب و کار این است که مشتریان محصول یا خدمات تولیدی مؤسسه، چه کسانی هستند و چه ویژگی‌ها، نیازها و علائقی دارند. باید شناخت بازار، تعیین مشتریان، ویژگی‌های آنان، نیازها و مسائل آن‌ها را مورد بررسی قرار داده تا بتوان ارزشی برای مشتریان خلق و در بین رقیبان جایگاهی پیدا کرد که منجر به سوددهی شود.
دومین سؤال آن است که مؤسسه برای مشتریان مزبور چه ارزشی خلق و ارائه می‌کند که موجب جذب آن‌ها می‌شود. بدون خلق و ارائه ارزش مناسب که نیازی از مشتری یا مسئله‌ای از او را حل کند، دلیلی برای جذب مشتری وجود ندارد.
سؤال سومی که پیش می‌آید این است که مشتریان دقیق از چه کانالی و از کجا می‌توانند به محصولات و خدمات ما دسترسی داشته باشند و خرید برای آن‌ها فراهم شود. پس از خرید بالاخره محصول به آن‌ها تحویل داده شده و از خدمات پس از فروش هم بهره‌مند شوند. پاسخ به این سؤال مهم است؛ زیرا اگر محصول و خدمت تولیدی بسیار با ارزش باشد ولی مشتریان از آن اطلاع نیابند یا برای خرید به آن دسترسی نداشته باشند یا بعد از خرید در استفاده از آن با مشکل مواجه شوند، فروش محصول موفق نخواهد بود.
چهارمین سؤال مربوط به ارتباط با مشتریان است؛ شامل چگونگی ارتباط با مشتریان و مطلع کردن مشتریان از خرید، راهنمایی او در حین خرید و پشتیبانی او پس از خرید و همچنین کمک به او در حل مسائل و مشکلات.
سازمانی موفق است که بر تعاملات و ارتباط اهمیت بدهد، ایجاد ارتباط مؤثر و پشتیبانی از مشتریان باعث به وجود آمدن حس اطمینان خاطر از سوی مشتریان می‌شود. این ارتباط از نوع ارتباط مستقیم شخصی تا ارائه یک دستورالعمل ساده و روشن برای نحوه استفاده از محصول می‌تواند تغییر کند؛ ولی در هر صورت تبیین چگونگی ایجاد ارتباط با مشتری برای جذب، حفظ و افزایش فروش به مشتریان ضروری است و باید در مدل کسب و کار تبیین شود.
پنجمین سؤال اساسی مربوط به چگونگی کسب درآمد است. وقتی محصول یا خدمات با ارزشی تولید می‌شود و به دست مشتریان می‌رسد، قیمت‌گذاری و روش کسب درآمد مهم می‌شود. روش کسب درآمد می‌تواند بسته به نوع کالا یا خدمات ارائه شده متفاوت باشد نظیر فروش حق مالکیت، اجاره و یا کسب درآمد بر حسب میزان استفاده در مدل‌های کسب و کار روش‌های مختلفی برای کسب درآمد مطرح شده است که هر یک برای محصول یا موقعیت خاصی می‌تواند مناسب‌تر باشد. در برخی از مدل‌های کسب و کار استراتژی خروج از کسب و کار و فروش دستاوردهای آن در یک مقطع خاص برای کسب درآمد مطرح می‌شود.
سؤال ششم در مورد ارزش آفرینی یا همان ارائه ارزش به مشتریان است. در واقع این سؤال مطرح می‌کند که ما باید چه مسیری را طی کنیم تا به مشتری ارزش ارائه دهیم. این فعالیت‌ها تدارک، تولید، در دسترس مشتری قرار دادن، ایجاد ارتباط با مشتری، حل مشکل مشتری و دریافت وجه از او را شامل می‌شود.
این فعالیت‌های کلیدی در هر سازمانی، بسته به نوع خدمت یا کالای ارائه شده متفاوت خواهد بود ولی کاربرد و طراحی و اجرای این فعالیت‌ها بسیار مهم است تا اول از همه تولید و ارائه ارزش موردنظر عملی شود و دوم اینکه منابع و امکانات مورد نیاز برای انجام آن‌ها تعیین شود.
سؤال اساسی هفتم آن است که آیا تمامی فعالیت‌ها باید توسط سازمان و اعضای آن انجام شود یا لازم است بخشی از این فعالیت‌ها برون سپاری و توسط دیگر سازمان‌ها انجام شود؟
با توجه به این که برخی از سازمان‌ها، از افراد متخصصی بهره مند هستند، همکاری با این سازمان‌ها مقرون به صرفه‌تر خواهد بود؛ برای مثال شرکت‌هایی با شبکه‌های توزیع مویرگی می‌توانند فعالیت توزیع را برای تولیدکنندگان با محصولات محدود بهتر و ارزان‌تر انجام دهند. یا تولید برخی قطعات یک محصول توسط تولیدکنندگان ویژه که تخصص و تمرکز در تولید آن قطعات دارند، بهتر انجام می‌گیرد.
سؤال هشتم مربوط به مبحث تأمین منابع لازم برای فعالیت‌های کلیدی است. منابع کلیدی اعم از منابع فیزیکی، نظیر خط تولید، منابع معنوی نظیر شهرت، منابع انسانی و یا مالی برای انجام موفقیت‌آمیز فعالیت‌ها مهم است.
تعیین منابع و راه‌های تأمین آن‌ها برای موفقیت طرح کسب وکار ما لازم است. تعیین منابع کلیدی و روش تأمین آن‌ها می‌تواند به پاسخ سؤالات دیگر از جمله پاسخ سؤال هفتم که متوجه برون سپاری برخی از فعالیت‌ها بود، اثر گذارد.
و آخرین سؤالی که در این کتاب به آن پرداخته شده است، ساختار هزینه‌های یک مدل کسب وکار است. در یک طرح کسب وکاری که موفق است، مسلماً درآمدها از هزینه‌ها باید بیشتر باشد. بررسی ساختار هزینه‌ها، چگونگی کاهش آن‌ها، روش‌های تأمین درآمد از بخش‌های مهم طرح کسب وکار است. بررسی هزینه‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها می‌تواند بر پاسخ به سؤالات قبلی نیز اثرگذار باشد.

خواندن این کتاب چه اهمیتی دارد؟

تحولات دو دهه اخیر و همچنین تغییراتی که ویروس کرونا ایجاد کرد، باعث تحولات بسیاری در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی؛ فرهنگی و کسب وکارها ایجاد کرد. این تغییرات با توجه به اینکه تغییرات و چالش‌هایی را ایجاد کرده است اما باعث ایجاد ابعادی جدیدی از فرصت‌ها برای کسب وکارها شده است. خلق ایده‌ها و راه کارهای جدیدی برای هر سازمانی در این دوران ممکن شده است. در همین راستا، طراحی مدلی برای کسب وکار و تمرکز بر روی آن می‌تواند باعث شود تا از فرصت‌ها به بهترین نحو استفاده کرده و با چالش‌ها روبرو شده تا سازمان به موفقیت و ثباتی برسد.
مایکل پورتر می‌گوید

مدل کسب و کار، اساسی‌ترین گام در فرآیند اندیشیدن به بقای سازمان است.

دقیقاً هم همینطو است با توجه به توضیحاتی که در بالا گفته شد، جمله پورتر بیشتر قابل درک خواهد بود.
در این کتاب چارچوبی مناسب برای طراحی مدل کسب وکار به عنوان راهنمایی در این مسیر همراه شما خواهد بود. یکی از نکات مهم در چارچوب‌های ارائه شده برای مدل‌های کسب و کار از جمله چارچوب ارائه شده در کتاب خلق مدل کسب و کار، رابطه بین مدل کسب و کار و استراتژی است. مدل کسب و کار جایگزین استراتژی نمی‌باشد؛ ولی دو مقوله استراتژی و مدل کسب و کار با هم همپوشانی دارند.
در پایان کتاب، فرایندی را برای طراحی مدل کسب و کار با استفاده از چارچوب پیشنهادی خود و با عنایت به الگوها و نکات بحث شده در بخش‌های مختلف ارائه می‌شود. این فرایند برای کسانی که قصد طراحی مدل بیزینسی خود دارند، بسیار مفید خواهد بود. در این کتاب برای انتقال بهتر مطالب و درک بهتر توسط خواننده، از تصاویر استفاده شده است.

خواندن این کتاب برای چه افرادی لازم است؟

به طور تخصصی سازمان‌ها، مدیران، استراتژیست های کسب وکارو طراحان مدل‌های کسب وکار، کارآفرینان و استارت آپ ها لازم است این کتاب را تهیه و مطالعه کنند تا بتوانند با دیدی بازتر و با شیوه‌ای نوین برای کسب وکار خود طرح ریخته و طبق آن طرح عمل کنند. به طور کلی دانشجویان، افراد تازه کار و علاقه‌مند در حوزه کسب وکار می‌توانند این کتاب را خوانده تا دانش خود را در این زمینه افزایش دهند و با دیدگاهی بازتر وارد حوزه کاری و تحصیلی خود شوند.

جدول شناسنامه کتاب

خلق مدل کسب وکار /Business Model Generation: A Handbook for Visionaries, Game Changers, and Challengers	عنوان کتاب
الکساندر اوستروالدر، ایوپیگنیور	نویسندگان
بابک وطندوست، بهامین توفیقی، حسام الدین ساروقی، غلامرضا توکلی	مترجم
سال 1389/2010	تاریخ انتشار
تهران، آریانا قلم	مشخصات نشر
295 صفحه، مصور، جدول، نمودار،24*19 س.م	مشخصات ظاهری
978-600-6227-40-5	شابک
فیپا	وضعیت فهرست نویسی
برنامه ریزی استراتژیک، برنامه ریزی سازمانی، شرکت های اقتصادی جدید	موضوع
پیگنیور، ایو،	شناسه افزوده
HD30/28/81391 ح 813 الف	رده بندی کنگره
دهم	نوبت چاپ
35000 نسخه	مجموع تیراژ
250 گرم	وزن
امیدنعمالحبیب	طراح جلد
علیرضامالکی	صفحه آرا
4012/ 658	رده بنده دیوی
2924886	شماره کتاب شناسی ملی
واژه پرداز اندیشه	لیتوگرافی، چاپ و صحافی
Business Model Generation:A Handbook for Visionaries، Game Changers، and Challengers 2010	یادداشت
خشتی	قطع
کارآفرینی، استارت آپ، کسب وکار، مدیریت استراتژیک	دسته