آشنایی کامل با پرسونا، انواع آن و دلایل اهمیت روزافزون آن

آشنایی کامل با پرسونا، انواع آن و دلایل اهمیت روزافزون آن


دسته موضوعی : بازاریابی و فروش

 

آخرین باری که به صورت عمیق به شخصیت و نیازهای مشتریان خود فکر کردید کی بود؟ آیا آن را به یاد می‌آورید؟ در چه حد به آن‌ها توجه کردید؟ چه تعداد از آن‌ها را مد نظر قرار دادید؟ آیا برداشت‌های خود را به اعضای دیگر تیم خود منتقل کردید؟ آیا آن‌ها درست متوجه شدند؟ آیا این مفاهیم در تصمیم کیری‌های شما تأثیر مثبتی داشته است؟ دادن پاسخ درست به این سؤال‌ها، به شما کمک می‌کند تا نتایج بهتری از کارهای خود بگیرید یا حتی شاید بهترین نتیجه ممکن را. در دنیای دیجیتال فقط یک روش وجود دارد که به شما کمک می‌کند به همه سؤال‌های بالا به واضح‌ترین شکل ممکن جواب دهید و آن چیزی نیست، به جز متد پرسونا. پرسونا راهیست که در کنار اینکه کار شما را جذاب‌تر و سرگرم کننده‌تر می‌کند، باعث بهینه‌تر شدن کار شما می‌شود. مشتری‌ها پای اصلی بیزینس شما هستند، پس باید بیشتر به آن‌ها اهمیت دهید و آن‌ها را بیشتر بشناسید. ما اینجا هستیم تا به شما از صفر تا صد پرسونا را یاد بدهیم. اینکه چکونه یک پرسونا بسازید، چگونه از آن استفاده کنید یا چگونه کارآمدی آن را بسنجید.

پرسونا چیست؟

پرسونا (persona)، در واقع کاراکترهای خیالی هستند که شما آن را بر اساس تحقیقاتی که روی مخاطبانتان انجام دادید، می‌سازید. پرسوناها، چند شخص واقعی را توصیف نمی‌کنند؛ اما بر اساس تحقیقات انجام شده روی انسان‌های واقعی به وجود می‌آیند. برای نشان دادن گروه‌های مختلفی از کاربران که از خدمات، محصولات، سایت و هر آنچه که مربوط به شماست، استفاده می‌کنند؛ می‌توانید به سراغ پرسونا بروید.تدوین پرسونا به شما کمک می‌کند تا احتیاج کاربران، تجاربشان، رفتارشان و هدف‌هایشان را بهتربفهمید و با استفاده از آن، تصمیمات بهتری در راستای افزایش بهره‌وری خود بگیرید. مثلاً گاهی ممکن است یک برند، طراحی، خدمات و تصمیم‌های خود را بر اساس ترجیحات تیم بر قرار کند، اما تجربیات نشان داده که این کار واقعاً جوابگو نیست و باید اطلاعات را با توجه و محور قرار دادن مخاطبان جمع‌بندی و الگوبندی کرد. این الگوهاپرسوناهایمختلف را تشکیل می‌دهند. پرسوناها، گاهی با عنوان پرسوناهای مدل یا پرسوناهای ترکیبی هم شناخته می‌شود.

 

پرسونا چه تأثیری در فرآیند طراحی دارد؟

 

در فرایند طراحی، طراحان معمولاً در مرحله بعد از تصمیم‌گیری و مشخص شدن زمینه فعالیت، شروع به تدوین پرسونا می‌کنند. پس از شکل‌گیری فکر اولیه و تصمیم‌گیری برای انجام آن، استفاده از پرسونا، می‌تواند به طراحان کمک کند تا به سراغ مرحله سوم یعنی ایده پردازی بروند. در واقع از پرسوناها به عنوان راهنما برای جلسات ایده‌پردازی استفاده می‌شود. طراحان وبسایت، استراتژی‌ها و ترفندهای زیادی برای افزایش و بهبود کار خود دارند اما از نظر بسیاری از آنها، هیچ یک از راهکارهایشان، بهتر از استفاده درست از پرسونا جوابگو نیست.

در برابر این گروه از افراد، افرادی هم وجود دارند که هنوز بر قدرت این روش آگاه نبوده، با آن مخالفند و آن را نوعی وقت تلف کردن می‌دانند؛ اما من به شما قول می‌دهم با کمی اهمیت دادن به این موضوع و دیدن نتایج حاصل از آن، به قدرت پرسونا ایمان خواهید آورد.

 

 

آیا پرسونا به تنهایی قابل استفاده است؟

خیر. پرسونا، مانند دیگر روش‌های بازاریابی و مارکتینگ، به خودی خود، کمکی به شما نمی‌کند؛ بلکه باید روش استفاده درست از آن را هم بلد باشید. پرسونا فقط یک سند تک برگ نیست که آن را داشته باشید و در گوشه‌ای نگه دارید. بلکه پرسونا نشان‌دهنده راهی برای برقراری ارتباط بهتر با مشتریان و کوتاه کردن روندها و ترفندهاست.در واقع، درکی که به وسیله پرسونا از کاربران خود به دست می‌آورید، مهم است نه خود برگه‌ای که حاوی اطلاعات پرسونا است. استفاده از پرسونا، یک بخش اساسی در روند رسیدن به هدف است. به عبارتی دیگر، با وجود اهمیت بسیار زیاد پرسونا، این ترفند، نمی‌تواند به صورت جداگانه مورد استفاده قرار بگیرد بلکه به همراه سایر بخش‌های فرایند، مفهوم‌ها و دیگر جنبه‌ها باید اجرا شود. برای بیشتر متوجه شدن منظور من، به تصویر زیر توجه کنید.

پرسوا: در تمام این مقاله درباره پرسونا توضیح داده شده است؛ اما اگر بخواهم در یک خط و برای هماهنگی با این بخش، آن را تعریف کنم، باید بگویم پرسونا، شخصیتی است که به شکل داستانی تعربف میشود. این شخصیت، رفتار، انگیزه، احساسات، اهداف و نقاط ضعف مخصوص به خودش را دارد. خصلت این شخصیت، شباهت بسیار زیادی به جمعیت زیادی از کاربران شما دارد.

سناریو: سناریو مشخص می‌کند که چه زمانی، کجا و چطوری، یک داستان خاص برای پرسونا اتفاق می‌افتد. این داستان، ممکن است از جنبه‌های گسترده زندگی پرسونا باشد؛ اما بیشتر مربوط به آن بخشی است که به ما کمک می‌کند، محصول بهتری را طراحی کرده یا به شیوه بهتری آن را تبلیغ کنیم. این سناریو، مشخص می‌کند که پرسونا، چه رفتاری در برابر اتفاقات نشان می‌دهد یا چگونه و با چه هدفی از محصول یا خدمات ما استفاده می‌کند.

هدف: هدف به ما نشان می‌دهد که پرسونای مورد نظر، به چه چیزی نیاز دارد یا چه چیزی می‌خواهد. هدف انگیزه پرسونا از انجام دادن یک کار را نشان می‌دهد. زمانی که آن هدف به واقعیت بپیوندد، سناریو پایان می‌یاید.

پس باید ایتدا با استفاده از اطلاعات به دست آمده، پرسونای درست و واضحی ایجاد کنید، هدفش را مشخص کنید و سناریوی مناسب برای آن بچینید. پرسونا یک هدف نیست بلکه راهی برای مدل سازی، جمع بندی و تحقیقات درباره افرادیست که مورد هدف قرار گرفته‌اند.

 

چند نمونه از پرسونای مشتری


حالا که با مفهوم پرسونا آشنا شدید و کمی هم درباره جزئیات ان حرف زدیم، وقت آن رسیده که با چند نمونه پرسونای مشتری مفهوم پرسونا را بیشتر برای شما باز کنیم. با ما همراه باشید.

نازنین

نازنین یک دختر 21 ساله است که در حال تحصیل در مقطع کارشناسی است و سال‌های اول دانشگاه را می‌گذراند.
او به صورت پاره وقت در یک مافی شاپ کار می‌کند تا بتواند بخشی از هزینه تحصیلش را بپردازد.
البته خانواده نازنین از نظر مالی مشکلی برای پرداخت هزینه تحصیل او ندارند اما از آنجایی که نازنین دوست دارد مستقل باشد، ترجیح می‌دهد حداقل کمی از هزینه‌هایش را خودش پرداخت کند.

سعید
 
سعید یکی از مدیرهای میانی یک شرکت خصوصی است که ماهانه 10 میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند.
او هر روز ساعت هفت صبح از خانه خارج شده و تا هشت شب هم به خانه نمی‌رسد.
سعید 10 است که در این شغل است و دوست دارد هر روز چیزهای جدیدی درباره شغلش یاد بگیرد. او اعتقاد دارد هرچقدر مهارت و دانشش را بیشتر کند، فرصت‌های شغلی بهتری سر راهش قرار می‌گیرد.
او به زبان انگلیسی تسلط دارد اما برنامه شغلیش آنقدر فشرده است که فرصتی برای مطالعه کتاب‌های حجیم و مقاله‌های سنگین در مورد کار خود ندارد و به دنبال راهی است که بتواند یادگیری را در برنامه روزانه‌اش بگنجاند.
سعید پنجشنبه ها تا ظهر کار می‌کند و جمعه‌ها را کامل تعطیل است و در کنار همسرش در خانه می‌ماند.

ستاره
 
مهتاب حدود 30 سال سن دارد.
او حدود 60 درصد از زمان خود را در روز به مطالعه در یک وبسایت علمی می‌گذراند.
او بشتر فایل‌های صوتی را دوست دارد و به پی دی اف ها و محتوای متنی ترجیحشان می دهد.
بیشتر مطالعات ستاره در این وبسایت مربوط به دیجیتال مارکتینگ است.


این سه نمونه پرسونای مختلف سه گروه مختلف را مورد هدف قرار داده است. به طور کلی باید دقت کنید که پرسونا بسته به نوع فعالیت و نیاز شما متفاوت است. مثلا پرسونای یک پیج اینستاگرام که مربوط به فروش لباس کودکان است قطعا با پرسونای یک پیج اینستاگرام با موضوع ارز دیجیتال تفاوت دارد.

نکته مهم دیگری که باید در پرسونا بدان اوجه کنید این است که بتواند افراد زیادی را در بر گیرد. در مثال بالا پرسونای سعید و نازنین و ستاره زمانی به کار ما می‌آید که بدانیم تعداد زیادی افراد را در بر می‌گیرد و منحصر به یک یا چند نفر نمی‌شود. البته منظور این نیست که همه مشتریان ما به صورت دقیق باید شبیه به پرسونای ترسیم شده باشند، همین که رفتار و سلیقه و شیوه تصمیم‌گیری نسبتا یکسانی داشته باشند کفایت می‌کند.